Birding For Kids in Can Gio – Hoạt động xem chim cho trẻ tại Cần Giờ có gì thú vị

Cần Giờ được biết đến là một trong những Khu Dự trữ Sinh quyển mang tầm quan trọng tại Việt Nam. Nơi đây với hệ sinh thái đặc trưng đó là rừng ngập mặn, là nơi sinh sống của rất nhiều loài động thực vật quý hiếm và có giá trị bảo tồn nguồn gene cao. Bên cạnh đó, Cần Giờ còn được xem là địa điểm xem chim nổi tiếng của rất nhiều người yêu thích chim tại Việt Nam.

Chim là loài động vật có vẻ như rất ít được mọi người quan tâm đến, nhưng chúng lại là loài đóng vai trò quan trọng trong tự nhiên trong việc giúp cân bằng hệ sinh thái. Tại Việt Nam có đến 887 loài chim (Nguyễn Lân Hùng Sơn và Nguyễn Thanh Vân, 2011). Quả là một con số không hề nhỏ đúng không nào!

Theo những nghiên cứu trước đã báo cáo rằng khu hệ chim ở Cần Giờ có đến 164 loài. Trong đó, chim nước có 61 loài thuộc 33 họ, số lượng cá thể ước tính khoảng 2000 con. Nhiều loài quý hiếm và nguy cấp có tên trong Sách đỏ Việt Nam (SĐVN) hoặc trong hệ thống phân loại của IUCN (International Union for Conservation of Nature – Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế) như Choắt mỏ cong lớn (Numenius arquata), Cổ rắn (Anhinga melanogaster), Cò lạo Ấn Độ (Mycteria leucocephala), Cò trắng Trung Quốc (Egretta eulophotes),..

Hiểu được sự đa dạng và tầm quan trọng của Khu Dự trữ Sinh quyển Cần Giờ, đội ngũ WANEE chúng mình đã xây dựng nên chương trình “Hoạt động xem chim dành cho trẻ tại Cần Giờ” với mong muốn mang trẻ đến gần thiên nhiên, tìm hiểu các loài chim sinh sống tại rừng ngập mặn Cần Giờ cũng như những vai trò và tầm quan trọng của chúng trong môi trường tự nhiên.

Học cách sử dụng ống nhòm chuyên dụng để xem chim

Chim là loài rất nhạy cảm đặc biệt đối với con người. Do đó, rất khó để chúng ta đến gần và quan sát rõ được chúng như thế nào và chúng ta chỉ có thể quan sát chúng từ xa, mà việc quan sát từ xa rất khó để có thể nhìn thấy rõ được màu sắc cũng như hình thái đầy đủ của chúng.

Chính vì thế, để có thể quan sát chúng một cách tốt nhất chúng ta phải sử dụng đến thiết bị đó chính là ống nhòm chuyên dụng. Tại đây, các bạn nhỏ sẽ được học về cách sử dụng ống nhòm chuyên dụng và tự tay mình sử dụng chúng để quan sát và tìm kiếm chim tại đây.

Các bạn nhỏ đang lắng nghe cách sử dụng ống nhòm trước khi bắt đầu hoạt động tìm kiếm chim. Ống nhòm tưởng chừng như đơn giản nhưng để sử dụng chúng một cách thành thạo cần phải có quá trình luyện tập và sử dụng thường xuyên.

Khi các bạn nhỏ lần đầu sử dụng, ống nhòm chuyên dụng có trọng lượng hơi nặng so với những loại ống nhòm khác dẫn đến khi để lên mắt quan sát, các bạn có vẻ hơi mỏi tay nên không thể cầm lâu. Nhưng sau khoảng thời gian thực hành để các bạn trẻ có thể sử dụng quen ống nhòm thì kết quả có vẻ đã tích cực hơn, các bạn nhỏ đã dần quen hơn và niềm vui nhân gấp đôi khi các bạn nhỏ quan sát được bằng ống nhòm và thốt lên rằng :”Lần đầu con được sử dụng ống nhòm rõ nét như vậy” ^^

Xem chim và định danh các loài chim

Sau khi biết được cách sử dụng ống nhòm. Các bạn trẻ bắt đầu hành trình tìm kiếm, quan sát và định danh các loài chim mà mình quan sát được. Để có thể xem được nhiều chim nhất, các bạn sẽ được học cách di chuyển, nói chuyện nhẹ nhàng và hạn chế tạo ra những tiếng ồn để không làm chim sợ. Từ đó, có thể quan sát được nhiều chim hơn.

Bên cạnh việc quan sát, để tăng thêm phần hấp dẫn cho chuyến đi cũng như rèn luyện thêm kỹ năng ghi nhớ và tra cứu cho các bạn thì ngoài việc quan sát được loài chim đó, các bạn còn phải định danh được chúng là loài chim gì.

Để có thể định danh được các loài chim, công việc này đòi hỏi các bạn phải có một trí nhớ tốt và thao tác nhanh nhẹn, bởi vì khi quan sát được loài chim nào đó, các bạn phải ghi nhớ những đặc điểm như: hình dáng, kiểu mỏ, màu sắc và kích thước của chúng.

Sau khi quan sát và ghi nhớ các đặc điểm của chim, các bạn sẽ được sử dụng tài liệu hướng dẫn định danh chim do tụi mình cung cấp. Trong tài liệu đó, sẽ chứa những thông tin, đặc điểm và hình ảnh của các loài chim, các bạn sẽ sử dụng trí nhớ của mình đối chiếu với những thông tin trong tài liệu để có thể biết được tên loài chim đó.

Đây là các loài chim mà các bạn đã quan sát và định danh được chúng

Lắng nghe và ghi âm tiếng chim

Ngoài việc xem chim bằng ống nhòm và định danh chim qua hình dạng đặc điểm của chúng. Các bạn còn được học cách lắng nghe, ghi âm và nhận biết loài chim đó thông qua tiếng kêu của chúng.

Tại đây, các bạn sẽ được định hướng và lần theo tiếng kêu của chúng. Khi tiếp cận đến nơi mà có thể nghe rõ nhất tiếng kêu của loài chim đó, các bạn sẽ được hướng dẫn cho sử dụng thiết bị để có thể ghi âm tiếng kêu của chúng.

Đây là một đoạn biểu đồ sóng âm về tiếng kêu một loài chim mà các bạn trẻ đã ghi âm được. Khi được nghe lại tiếng kêu mà chính mình ghi âm, các bạn tỏ ra rất thích thú và muốn nghe lại chúng nhiều lần. Ban đầu khi ghi âm, các bạn rất khó để có thể nhận diện và ghi nhớ được nó là tiếng kêu của loài chim gì nhưng khi được nghe đi nghe lại nhiều lần dường như các bạn đã nhớ được tiếng kêu của loài chim đó.

Thi đua vẽ tranh về các loài chim quan sát được

Sau khi biết được cách sử dụng ống nhòm, định danh các loài chim, lắng nghe và ghi âm tiếng chim thì tiếp đến các bạn thử tài vẽ tranh chủ đề về chim. Các bạn có thể vẽ loài chim mà mình thích nhất hoặc loài chim đã quan sát được trong lúc xem chim.

Khi các bạn vẽ xong, việc đánh giá và chấm điểm sẽ được tính bằng sự yêu thích của các thành viên còn lại. Bạn nào được nhiều bình chọn nhất sẽ là người thắng cuộc.

Tổng kết

Đây là hành trình về chuyến đi xem chim dành cho trẻ tại Khu Dự trữ Sinh quyển Cần Giờ mà WANEE Vietnam xin gửi đến bạn. Hy vọng đây sẽ là thông tin hữu ích dành cho bạn để bạn có thể tham khảo, nếu có dịp, WANEE hy vọng sẽ được đồng hành cùng bạn trong những trải nghiệm sắp tới. Chúc các bạn nhỏ có nhiều niềm vui và sức khỏe trong cuộc sống!