Một trong các điểm du lịch sinh thái nổi bật của Đồng Tháp là Vườn quốc gia Tràm Chim vườn được công nhận là khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam và xếp thứ 2000 của thế giới vào năm 2012. Đây là nơi cư trú của hầu hết các loài chim nước được tìm thấy ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long.

Lịch sử hình thành Vườn quốc gia Tràm Chim

Năm 1985, Tràm Chim được Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Tháp thành lập với tên gọi là Công ty Nông Lâm Ngư trường Tràm Chim, với mục đích là trồng tràm và khai thác thủy sản, và vừa giữ lại được một phần hình ảnh của Đồng Tháp Mười xa xưa.
Năm 1986, loài sếu đầu đỏ (chim hạc, sếu cổ trụi), được tái phát hiện ở Tràm Chim.
Năm 1991, Tràm Chim trở thành Khu Bảo tồn Thiên nhiên Tràm Chim cấp tỉnh, nhằm bảo tồn loài sếu đầu đỏ (Grus antigone sharpii).
Năm 1994, nơi đây trở thành Khu Bảo tồn Thiên nhiên Tràm Chim, cấp quốc gia, theo Quyết định số 47/TTg ngày 2 tháng 2 năm 1994 của Thủ tướng Chính phủ kèm theo thông tư số 4991/KGVX, với diện tích 7.500 ha. Tháng 9 năm 1998, dự án đầu tư của khu bảo tồn thiên nhiên Tràm Chim được Phân viện Điều tra Quy hoạch Rừng II Thành phố Hồ Chí Minh chỉnh sửa theo đó diện tích khu bảo tồn là 7.313 ha.
Năm 1998, nơi đây trở thành Vườn quốc gia Tràm Chim theo Quyết định số 253/1998/QĐ-TTg, ngày 29 tháng 12 năm 1998 của Thủ tướng Chính phủ.
Ngày 22/5/2012, Vườn quốc gia Tràm Chim (Đồng Tháp) được Ban Thư ký Công ước Ramsar công nhận là khu Ramsar của thế giới. Đây là khu Ramsar 4 của Việt Nam và là khu Ramsar 2.000 của thế giới.
2016, gần 30 năm nhưng đây là lần đầu tiên cò ốc làm tổ, đẻ trứng cả đàn có đến ngàn tổ. Chị Nguyễn Thị Nga (Trung tâm bảo tồn, phát triển sinh vật) cho biết, thường thì cò ốc về vườn từ tháng 12 đến tháng 5 năm sau. Trước năm 2000 thi thoảng mới thấy một con cò ốc bay về. Thậm chí nhiều người nghĩ rằng cò ốc đã bị tuyệt chủng rồi. Trước tình trạng nguy cấp này, năm 2007 cò ốc được đưa vào Sách đỏ Việt Nam để bảo vệ nghiêm ngặt.

Vườn quốc gia Tràm Chim - Khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam — Nguồn: nucuoimekong.com

Đôi nét về Tràm Chim

Vườn Quốc Gia Tràm Chim có tổng diện tích 7313 ha nằm trong vùng Đồng Tháp Mười, thuộc huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp, là vùng đất trũng, thấp và bị nhiễm phèn, thường ngập nước vào khoảng tháng 8 đến tháng 12 hàng năm.

Nhiệt độ cao quanh năm và ít có biến động, trung bình hàng năm khoảng 27^oC. Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 9, trong khi đó tháng 1 đến tháng 3 là những tháng khô hạn nhất hầu như không có mưa.

Vùng đất “sáu tháng đồng khô cỏ cháy, sáu tháng nước ngập trắng đồng” này là nơi phát triển của thảm thực vật với hơn 130 loài khác nhau. Các loài thực vật phân bố tạo thành các quần xã thực vật như:

Quần xã sen-súng
Quần xã lúa ma
Quần xã mồm mốc
Quần xã cỏ ống
Quần xã năng
Quần xã tràm

Hệ động vật ở đây cũng rất đa dạng gồm: 64 loài lưỡng cư và bò sát, 133 loài cá, 107 loài động vật nổi và đặc biệt có đến 231 loài chim. Trong đó nổi tiếng là loài sếu đầu đỏ (Grus antigone sharpii) – một tài sản thiên nhiên vô giá ở vườn quốc gia Tràm Chim.

Di chuyển đến Tràm Chim

Từ Sài Gòn:

Có thể đi đến Tràm Chim bằng xe khách (Thành Bưởi, Phương Trang,…) từ Sài Gòn đến Đồng Tháp. Sau đó đến Tràm Chim bằng xe buýt để đến Vườn quốc gia Tràm Chim.

Nếu đi bằng phương tiện riêng: chạy thẳng theo cao tốc Trung Lương – Tân An – Tân Thanh. Khi đến ngã ba Mỹ An – Mộc Hóa thì rẽ vào Trường Xuân và chạy xe một đoạn nữa là sẽ đến thị trấn Tràm Chim. Khi đó chỉ cần đi theo những biển chỉ dẫn đến vườn quốc gia Tràm Chim là đến nơi.

Từ Hà Nội:

Ở vị trí xa thế này thì ta nên đi máy bay đến sân bay Tân Sơn Nhất hoặc sân bay Cần Thơ. Khi đến Sài Gòn hoặc Cần Thơ thì ta tiếp tục di chuyển ra Tràm Chim bằng xe khách.